รอยตัดที่ปกแผ่นเสียง (Cut-out)
รอยตัดมุม, รอยเจาะ หรือรอยบาก ที่ปกแผ่นเสียง
ทำขึ้นโดยบริษัทแผ่นเสียงในสมัยนั้น
เพื่อใช้เป็นเครื่องหมายในสำหรับ 2 กรณีคือ
- ใช้กับแผ่นเสียงที่ผลิตออกมามากเกินความต้องการของตลาด
บริษัทแผ่นเสียงมักจะขายแผ่นเสียงเหล่านี้ให้กับร้านค้าปลีกในราคาถูก แต่ไม่รับคืน
โดยจะทำเครื่องหมายไว้ เพื่อป้องกันไม่ให้ร้านค้าปลีกส่งคืนมาได้
และวิธีที่ง่ายทีสุดก็คือการเจาะรู, ตัดมุม หรือการบาก ที่ปกแผ่นเสียง - สำหรับการโฆษณา (Promo) เพื่อส่งแผ่นเสียงให้กับสถานีวิทยุและ DJ ต่าง และห้ามนำไปวางจำหน่าย
**ส่วนใหญ่แผ่นพวกนี้จะเป็น 1St Press (Original Issue)
เสียงรบกวนจากแผ่นเสียง
Photo of a record groove magnified 1,000 times by an electron microscope.
สภาพของแผ่นเสียงตามเกรดทีให้ไว้
บ่งบอกถึงเสียงรบกวนที่เกิดจากรอยขีดข่วน (Scratch) เท่านั้น
ไม่ได้รวมถึงเสียงรบกวนจากสิ่งสกปรกที่อาจจะยังมีตกค้าง
อยู่ในร่องเสียง ซึ่งไม่อาจมองเห็นด้วยตาเปล่าได้
ถึงแม้ว่าแผ่นทุกแผ่นจะผ่านการทำความสะอาดอย่างดี
จากทางร้านแล้วก็ตาม
เพราะการทำความสะอาดร่องแผ่นเสียงมีความยากง่ายแตกต่างกัน อันเนื่องมาจาก
ความหลากหลายชนิดของสิ่งสกปรก ซึ่งอาจเป็นผง, คราบของสารอินทรีย์ เชื้อรา หรืออาจเป็นฝุ่นผงของสารอนินทรีย์ต่างๆ สารเหล่านี้ละลายหรือจะหลุดออกด้วยตัวทำละลายที่ต่างชนิดกัน นั่นหมายถึงจะต้องใช้ชนิดของน้ำยาล้างแผ่นที่แตกต่างกันด้วย จึงจะทำให้สิ่งสกปรกแต่ละชนิดหลุดออกมาได้ การใช้น้ำยาล้างเพียงชนิดเดียวจึงไม่อาจขจัดสิ่งสกปรกออกจากแผ่นเสียงได้ สมบูรณ์
อายุและการเก็บรักษาแผ่นเสียง ส่วนใหญ่แผ่นเสียงที่ทางร้านนำมาจำหน่ายจะผลิตขึ้นในช่วงปี 70s หรืออาจเก่ากว่านั้น นั่นหมายถึงส่วนใหญ่แผ่นเสียงจะมีอายุประมาณ 40 ปีขึ้นไป การเก็บรักษาแผ่นเสียงในสภาพที่แตกต่างกันทั้ง อุณภูมิ ความชื้น ฝุ่นละออง รวมกับคราบสิ่งสกปรกในร่องเสียงที่สะสมจากการใช้งานแผ่น สิ่งเหล่านี้เมื่อเวลาผ่านไปหลายๆ สิบปีก็จะจับแน่นฝังตัวลงในร่องแผ่นเสียง การทำความสะอาดจึงต้องใช้น้ำยา วิธีการ และเวลาในการล้างที่แตกต่างกัน บางแผ่นอาจต้องใช้เครื่องล้างแบบ high-end และต้องใช้เวลาล้างนานมาก บางแผ่นอาจต้องใช้กาวสำหรับทำความสะอาดแผ่นเสียงเพื่อช่วยดึงสิ่งสกปรกเหล่า นี้ออก
ด้วยปัจจัยที่หลากหลายตามข้างต้น ทางร้านจึงไม่สามารถรับรองผลเสียงรบกวน ที่เกิดจากสิ่งสกปรกที่ยังตกค้างในร่องแผ่นเสียงได้ แต่เรารับรองว่าเสียงรบกวนจากรอยขีดข่วนจะเป็นตามเกรดของสภาพแผ่นที่ลงไว้ และแผ่นทุกแผ่นผ่านการทำความสะอาดเป็นอย่างดีแล้ว
สำหรับท่านที่ต้องการผลในการรับฟังที่ดียิ่งขึ้น ลดเสียงรบกวนให้น้อยลงอีก ก็ควรทำความสะอาดซำ้อีกครั้ง ด้วยน้ำยาพิเศษร่วมกับเครื่องทำความสะอาดแผ่นแบบ high-end
น้ำยาล้างแผ่นเสียง
- The Disc Doctors Miracle Record Cleaner
- Nitty Gritty cleaning fluid
- VPI cleaning fluid (without alcohol Type)
- Spin Clean record cleaning fluid
- Mobile Fidelity Sound Lab Super Deep Cleaner
- Mobile Fidelity Sound Lab One Record Cleaning Fluid
- Mobile Fidelity Sound Lab Super Record Wash
- Mobile Fidelity Sound Lab Plus Enzyme Cleaner
- Mobile Fidelity Sound Lab Pure Record Rinse
เครื่องล้างแผ่นเสียง
- Keith Monks
- Loricraft
- Sota
- Clear Audio
- Nittygritty
- VPI
น้ำหนักของแผ่นเสียง และส่วนผสมทางเคมี
- แผ่นเสียงที่ผลิตขึ้นในช่วงปี 1950 ถึง 1960 จะมีนำ้หนัก 150 ถึง 160 แกรม
- แผ่นเสียงที่ผลิตขึ้นในช่วงปี 1970 ถึง 1980 จะมีนำ้หนัก 110 ถึง 130 แกรม
แต่บางแผ่นที่ผลิตขึ้นในปี 1970 ก็มีน้ำหนักเพียง 100 แกรม เช่นแผ่นของ "RCA’s DynaflexTM series"
ในปัจจุบันผู้ผลิตเริ่มหันกลับมาผลิตแผ่นเสียงที่มีน้ำหนักมากอีก คือ 150 และ 180 แกรม บางแผ่นสูงถึง 200 แกรม
ส่วนผสมทางเคมีของแผ่นเสียงก็จะแตกต่างกันไป โดยทั่วไปจะไม่ใช่ Vinyl บริสุทธิ์ แต่จะถูกผสมด้วยสารเคมีบางอย่างเพื่อลดต้นทุนในการผลิต
การเก็บรักษาแผ่นเสียง
ควรเก็บไว้ในห้องที่มีอุณหภูมิต่ำกว่า 24 องศาเซลเซียส ไม่ชื้น วางแผ่นเสียงในแนวตั้งตรงและเบียดกันเพื่อให้มีแรงบีบระหว่างแผ่นเล็กน้อยและสม่ำเสมอ
แสงแดด อุณหภูมิสูง และการวางที่ไม่ถูกต้องจะทำให้แผ่นเสียงงอได้